نوار هدایتی را کجا تعبیه کنیم؟ بالای صفحه یا سمت چپ آن؟

کدام‌یک برای کاربران بهتر است؟ مدت‌های مدید است که طراحان وب درگیر این مسئله هستند و هرکدام نظر خودشان را داده‌اند؛ برخی هم دقیقاً مطمئن نیستند کدام رویکرد مؤثرتر واقع می‌شود. چیزی که مشخص است این است که جواب قطعی برای این سؤال وجود ندارد. طراحی سایت تا حد زیادی به زمینه کاری سایت و محتوای موجود در آن وابسته است. یک ساختار هدایتی خاص که با زمینه کلی یک سایت همخوانی دارد، به سایت دیگر نمی‌خورد؛ درنتیجه بهتر است برای تصمیم‌گیری در این خصوص، ابتدا کلیات سایت را بررسی کنید.





اسکن لینک‌ها
کاربران نوارهای هدایتی تعبیه‌شده در بخش سمت چپ صفحه را بهتر و سریع‌تر اسکن می‌کنند؛ در حقیقت کاربر می‌تواند در قالب ۳ حرکت چشم، ۶ آیتم از سمت چپ ولی فقط ۳ آیتم از بالای صفحه را اسکن کند. به‌علاوه اینکه افراد در حالت طبیعی عادت دارند به‌صورت عمودی، از بالا به پائین بخوانند که با لینک‌های تعبیه‌شده در سمت چپ همخوانی بیشتری دارد، درحالی‌که نوارهای تعبیه‌شده در بالای صفحه کاربر را مجبور به اسکن افقی صفحه می‌کنند.
فاصله خالی موجود در صفحه
لینک‌های تعبیه‌شده در بالای صفحه نسبت به انواع موجود در سمت چپ، فضای کمتری را اشغال می‌کنند؛ درنتیجه برای محتوای اصلی فضای بیشتری در اختیارداریم.
اولویت آیتم‌ها
آیتم‌های موجود در نوارهای بالای صفحه وزن یکسانی ندارند. آیتم‌هایی که به سمت چپ نوار نزدیک‌تر هستند، ازلحاظ بصری اهمیت و وزن بیشتری دارند. چنین آیتم‌هایی بیشتر در معرض دید هستند و مهم‌تر به نظر می‌رسند. اما آیتم‌هایی که در نوارهای عمودی سمت چپ صفحه تعبیه‌شده‌اند، همگی اهمیت یکسانی دارند، چون هیچ‌کدام در کنارشان آیتم متعارضی ندارند. ازآنجاکه کاربران آیتم‌ها را از چپ به راست می‌خوانند، جهت افقی نسبت به عمودی اولویت دارد.
در معرض دید بودن آیتم‌ها
نوارهای هدایتی تعبیه‌شده در بالای صفحه بیشتر به چشم می‌آیند، چون همیشه بالاتر از تای صفحه قرار دارند و پیدا کردنشان آسان‌تر است؛ اما آیتم‌های سمت چپ صفحه گاهی که تعداد آیتم‌ها بیش‌ازاندازه باشد، پائین تر از تای صفحه قرار می‌گیرند. به‌علاوه اینکه آیتم‌های بالائی کنار لوگو و هدر سایت قرار دارند و بیشتر به چشم می‌آیند.
وب‌سایت‌هایی که طیف گسترده‌ای از موضوعات مختلف را پوشش می‌دهند
هرکدام از این دو رویکرد نقاط ضعف و قوت خاص خودشان را دارند؛ درنتیجه باید با توجه به محتوای تعبیه‌شده درون صفحات، تصمیم بگیریم کدام‌یک برای سایتمان مناسب‌تر است. درصورتی‌که سایتی (مثلاً فروشگاه اینترنتی) دارید که طیف وسیعی از مخاطبان را پوشش می‌دهد، بهتر است نوار هدایتی شامل موضوعات مختلف را در بخش سمت چپ تعبیه کنید؛ چون کاربران سلیقه‌های مختلفی دارند و آن‌ها هستند که تشخیص می‌دهند کدام آیتم هدایتی برایشان مهم‌تر است. درنتیجه لازم است آیتم‌ها را سمت چپ قرار بدهیم تا وزن بصری و اولویت آیتم‌ها باهم برابر باشد؛ دقیقاً به همین علت است که در لیست‌های عمودی سمت چپ صفحه، آیتم‌ها را به ترتیب حروف الفبا مرتب می‌کنند. بدین ترتیب کاربران می‌توانند آیتم‌ها را به ترتیب اسکن کنند و موضوع موردعلاقه‌شان را پیدا کنند.
وب‌سایت‌هایی که موضوعات خاصی را پوشش می‌دهند
بااین‌حال درصورتی‌که محتوای سایتتان سلایق گروه خاصی از کاربران را پوشش می‌دهد، احتمالاً برخی از آیتم‌های هدایتی‌تان نسبت به انواع دیگر، اهمیت و اولویت بالاتری دارند. در این وضعیت بهتر است نوار هدایتی را بالای صفحه تعبیه کنید و آیتم‌های مهم‌تر را سمت چپ قرار بدهید تا کاربران بتوانند موارد دلخواهشان را سریع‌تر و راحت‌تر پیدا کنند. در این حالت اسکن آیتم‌ها اهمیت چندانی ندارد؛ چیزی که مهم است این است که کاربران بتوانند آیتم‌های مهم‌تر را سریع‌تر شناسایی کنند. نوارهای هدایتی بالای صفحه به کاربران امکان می‌دهند آیتم‌ها را بسیار بهتر پیدا کنند.
عموماً در عرصه طراحی وب‌سایت، به‌ندرت می‌توانیم رویکردی را به‌صورت ۱۰۰% تضمینی برای تمامی حالات تجویز کنیم. برای انتخاب بهترین رویکرد لازم است وضعیت کلی سایت و محتوای آن را بررسی کنیم؛ در غیر این صورت نمی‌توانیم متوجه شویم چه نوع طراحی برای سایت، بهترین تجربه را برای کاربران فراهم می‌کند.